Theo quan điểm của các cụ ngày xưa, cây mai là hình ảnh điển hình, biểu tượng của người quân tử với khí phách ngoan cường, trung nghĩa và thanh khiết. Mai hiên ngang, bản lĩnh vượt qua mùa đông lạnh lẽo mặc dầu chỉ còn những nhánh thân ốm nhách, tưởng như đã héo khô trong nắng chang của mỗi độ hè về. Bất chợt, một ban mai thức dậy, chỉ qua một đêm thôi, từ tấm thân già nua đấy lại nảy lộc, đơm hoa, khoe sắc, kiêu hãnh, toả hương. Do đó, mai vàng được thế gian gọi là hoa của mùa xuân và được xếp ở vị trí Trước tiên trong bộ “Tứ quý” sánh vai cộng với Lan, Cúc và Trúc.

Mai tự nhiên, ẩn cất trong thân cây, cành lá, đặc thù là hoa mai vàng ngẫu nhiên những nét hoang vu, kì bí của tạo hoá. Thông thường, gốc và thân mai đẹp tự dưng rất kiên cố, rễ cắm sâu vào lòng đất, thân ít cành và vươn cao, lá dày, đậm, hoa vàng nhạt, mỏng và ít cách. Người sành chơi mai tự nhiên rất nâng niu và yêu thích sự mạnh mẽ, kiên cường của mai tự dưng. Sự sần sùi của thân mai là biểu tượng sắt đá của thời kỳ chống chọi, sinh tồn, vượt qua tình cảnh khắc nghiệt để đạt được hương sắc cho đời.

Hoa tuy không vàng thắm, cánh hoa không dày, nhưng hoa mai thiên nhiên mang dáng vẻ kiêu hãnh và hoang vu như những nàng sơn nữ. Chơi mai thiên nhiên cốt yếu là thưởng thức cái cốt cách, ý thức đấy. Ngày nay, phổ biến người đã đưa mai bỗng dưng về trồng trong vườn nhà, tuy vẫn giữ được một tẹo ít tinh thần hoang dã, nhưng kỳ thực nó không còn cốt cách ban đầu. Thậm chí có người còn đưa cả cây mai đột nhiên to lớn vào chậu kiểng, thì “Than ôi, thời oanh liệt nay còn đâu”. Trong khoảng đây, cây mai khi không đã bị khoác lên mình chiếc áo mới.

Mai thế, ko biết xuất hành từ bao giờ, nhưng có thể khẳng định mai thế là sản phẩm cho ra để đáp ứng nhu cầu của phân khúc thị dân và những người no ấm. Giữa xã phố đông đúc và chật hẹp, đất đai phổ biến lúc còn quý hơn vàng thì ko dễ gì có chỗ đứng cho một cây mai tự dưng.

Vả lại, người dân đô thị cũng không có quá nhiều thời kì để trông nom, nâng niu, chờ đợt cây mai trong một thời gian dài để đến mùa xuân cây mới cho hoa. Nhưng ai cũng muốn có một cây mai vàng thật đẹp, thích hợp với không gian thị thành để chơi trong dịp Tết tới, xuân về. Có cầu ắt sẽ có cung, từ đấy hình ảnh cây mai ngày tết mai kiểng, mái thế bắt đầu xuất hiện. Nhưng càng về sau, vượt lên cao hơn dừng của sự tậu bán, kim tiền, thú chơi mai thế ngày nay trở nên một nghệ thuật, một thứ nghệ thuật vừa mang hơi thở dân gian, vừa mang trí tuệ bác bỏ học.

Chơi mai thế đạt đến cảnh giới nghệ thuật là lúc người thưởng mai nhìn thấy bóng dáng cuộc thế thật của mình trong dáng thế cây mai, thấy được tình nhân, thế thái của kiếp người thông qua cách tạo dáng thân cành, qua hình hoa, thế lá. Chơi mai giống như đi tậu tri kỷ, phải có cơ duyên thì mới gặp. Hiện nay, mai thế rất rộng rãi và phong phú người chơi có phổ quát cơ hội để tìm và chọn cho mình môt cây hợp ý nhất, phù hợp với túi tiền để bác trong dịp Tết.

có nhẽ xuất hiện sau mai thế là mai ghép. Mai ghép là một thủ thuật của kinh nghiệm, là một áp dụng kỹ thuật phương pháp trong thú chơi mai cảnh. Người ta có thể ghép phổ thông loại mai vào một gốc mai chủ để có thể cho ra các loại hoa mà mình thích. Điểm nỗi trội của mai ghép là độc và lạ. Nếu chỉ dừng lại ở việc ghép mai thì chỉ là thủ thuật, nhưng kết hợp giữa mai thế và mai ghép có thể kể là đỉnh cao của nghệ thuật chơi mai cảnh.

Những ngày cuối tháng Chạp (Âm lịch), trong không khí rộn rã của ngày xuân, nhà nhà, người người vui đón Tết, người nào cũng lo trang hoàng nhà cửa thật đẹp để đón năm mới với mong chờ một năm tốt lành. Việc mua sắm ngày Tết tuỳ vào điều kiện sống và ý kiến của mỗi gia đình, nhưng thú vui bác bỏ hoa vào ngày Tết thì hầu như nhà nào cũng có. Nếu như ở phía Bắc hầu như nhà nào cũng có cành đào, thì trong khoảng miền Trung trở vào, mai vàng là đặc thù của mùa xuân. Chính vì vật, chọn lựa một cành mai, một gốc mai vừa ý để chơi trong ngày Tết là một việc tưởng chừng đơn giản, nhưng kỳ thực, việc chọn mai cũng lắm công phu!

nếu như chơi mai tình cờ, người ta thường chọn những cành mai đẹp để chưng trong phòng khách nhà mình. Một cành mai đẹp phải hội đủ 03 nhân tố cơ bản: Thân, cành phải cân xứng, hài hoà; dáng (thế tự nhiên) phải đẹp mắt, toát lên một ý nghĩa biểu tượng nào đó về tư tưởng, nhân sinh…; nụ và hoa không cần quá phổ thông nhưng phải sung sức, có như vậy hoa mới bung tấp nập đúng vào thời khắc giao thừa.

nếu như chọn cành mai có quá nhiều nhánh nhỏ, lại có phổ thông nụ, lắm hoa thì cành mai nhất định không thể có sinh khí để nuôi hoa, vì nguồn cung ứng dinh dưỡng đã bị hạn chế đi. Chơi mai chính yếu phải có thế, nếu hoa mai được nếu bộ xiêm y lộng lẫy của mỹ nữ thì dáng thế là biểu trưng, cốt cách bên trong của người quân tử. Còn gì bằng ví như chọn được một nhành mai bỗng nhiên chơi trong mấy ngày Tết hội đủ các nhân tố nêu trên. Quả là một điều may mắn!

nếu như chơi mai thế, mai kiểng thì việc chọn lọc hơi đơn giản vì đã qua bàn tay nhào nặn của những người thợ làm vườn. Tuy vậy, một chậu mai kiểng đẹp cũng có những tiêu chuẩn của nó.

trước hết, nhắc về cây (bao thân, gốc và rễ) phải hội đủ ba yếu tố: Cổ, Kỳ, Mỹ. Một cây mai đẹp phải mang trong mình bóng dáng của một bậc chân quân tử, phải trải qua phong ba, bão táp, vươn mình đứng lên trước sóng gió thế cuộc. Cổ, không những phải cây mai phải lâu năm mà còn phải in vết hằng của thời gian, năm tháng, gió sương trên thân cây, cỗi rễ.

Kỳ ko đơn giản là cầu kỳ, kỳ công chăm nom, uốn tỉa, mà phải là thần kỳ, kỳ lạ, độc đáo đến bất ngờ, thú vị. Có hai nhân tố cơ bản tạo nên kỳ của một cây mai. Kỳ do ngẫu nhiên mà có hoặc do đột nhiên gây ra như bì nước cuốn, gió đưa, những khối u (nu) vết sẹo của thời gian… mà người nghệ nhân bằng con mắt thẩm mỹ của mình họ phát hiện, khai thác và vận dụng.

Kỳ do bàn tay, khối óc và sự thông minh của nghệ nhân bằng cách cắt, tỉa, uốn… để tạo nên hình dáng kỳ thú, độc đáo cho thân, cành, gốc, rễ. Mỹ là vẻ đẹp, sự thời trang của toàn thân cây mai. Đẹp trước hết phải hài hoà, cân đối các bộ phận từ cội rễ tới đầu cành, tạo cho người xem rộng rãi cảm xúc, phát sinh sự ưa thích và muốn sở hữu cây mai đó cho riêng mình.

=>Xem thêm: mai ghép là gì? Chăm sóc như thế nào để kéo dài tuổi thọ mai ghép?

Thứ 2, đề cập về hoa: Có phổ biến người ý kiến cây mai đẹp phải cho rộng rãi hoa, hoa màu phải vàng đậm, cánh hoa phải đa dạng và dày. Nhưng kỳ thực ko hoàn toàn như vậy. Hoa phổ biến, hoa ít ko quan yếu, điều quan yếu hơn cả là sự hài hoà giữ hoa với cành, hoa và lộc.

Chẳng có người nào khen một thiếu nữ đẹp lúc cô ta cùng một khi đội trên đầu, đeo trên cổ bao nhiêu là trang sức, khoác lên mình bao lăm lụa là, gấm vóc, như vậy tương tự, một cây mai không thể là đẹp ví như chỉ thấy toàn là hoa và hoa. Hoa nhiều cánh hay ít cánh, cánh hoa dày hay mỏng chưa kể lên điều gì. Hoa mai phổ biến cánh dấu hiệu sự tròn đầy, viên mãn; hoa ít cánh thường mỏng mảnh cánh mỏng lại yểu điệu, lung linh lúc gió xuân mơn trớn. Hoa mai vàng đậm màu, sặc sỡ cho ta cảm giác ấm áp của của mùa xuân sum họp; hoa vàng nhạt mang trong mình sự hoài niệm, yêu thương. Tóm lại, hoa mai đẹp là hoa mà người ta ưa nhìn, nhìn hoài mà không biết chán, càng nhìn thì lại càng ham thích.

Theo ý kiến dân gian của người Việt, ngày xuân, người nào cũng cầu mong mọi việc may mắn, tiện dụng. Còn gì vui hơn ví như trong nhà đúng vào thời khắc giao thừa mai vàng bừng nở, đón tài lộc vào nhà. Còn gì thú vị bằng vào những ngày đầu năm, khách tới thăm nhà, chúc Tết liên tiếp nắc nỏm khen ngợi gia chủ khéo chọn một cành mai tuyệt đẹp .