Lịch sử hình thành và phát triển cây cà phê và năm nào? Cây cà phê được du nhập vào Việt Nam vào năm nào? Hãy cùng tìm hiểu ngay bài viết dưới đây nhé.

Lịch sử hình thành và phát triển cây cà phê

Nguồn gốc

Những câu chuyện về lịch sử hình thành và phát triển cà phê thì nhiều nhưng ít ai được chứng kiến. Đôi khi sẽ được phóng đại lên cho nó ly kỳ và thú vị.

Cây cà phê có nguồn gốc từ vùng Kaffa, Ethiopia, Châu phi. Những ghi chép đầu tiên vè cây cà phê xuất hiện vào thế kỷ thứ 9. Cà phê lần đầu tiên được biết đến từ bởi những người chăn dê. Họ thấy rằng những con dê của họ sau khi ăn một loại cây có hoa trắng quả đỏ đã chạy nhảy đến đêm mà không mệt mỏi. Họ đã nếm thử quả cà phê và phát hiệ ra rằng nó có vị đắng nhưng lại rất kích thích tinh thần. Từ đó, người Ethiopia bắt đầu sử dụng hạt cà phê pha thành một loại thức uống có tác dụng kích thích tinh thần và tỉnh táo.

Vào thế kỷ 15, cà phê được du nhập vào Ả Rập. Tại đây, cà phê được trồng và sử dụng rộng rãi. Đến thế kỷ 16, cà phê bắt đầu được truyền bá sang các nước khác ở Châu Âu, Châu Á và Châu Mỹ..

Lịch sử pháp triển cà phê ở Việt Nam

Tại Việt Nam, cà phê được người pháp du nhập vào năm 1875. Giống cà phê đầu tiên được trồng ở Việt Nam là cà phê Aribica. Sau đó, Người Pháp tiếp tục  du nhập vào Việt Nam các giống cà phê khác như cà phê Robusta và cà phê Liberica.

Ban đầu những cây cà phê được trồng ở các tỉnh phía Bắc như: Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh. Sau đó, cà phê được đưa đến các tỉnh miền trung như Quảng Trị và Ninh Bình. Do điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng không phù hợp, cà phê ở miền Bắc không phát triển mạnh. Sau đó, cà phê được đưa vào Tây Nguyên và Đông Nam Bộ, Nơi có khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp hơn, và dần trở thành cây trồng chủ lực của hai vùng này.

Người ta nhận ra rằng Tây Nguyên là nơi thích hợp nhất để trồng cà phê. Từ năm 1920, người Pháp đã bắt đầu trồng cà phê ở Tây Nguyên.  Hiện nay, Tây Nguyên là vùng trồng cà phê lớn nhất Việt Nam, chiếm khoảng 50% diện tích cà phê cả nước. Các tỉnh Tây Nguyên có diện tích cà phê lớn nhất là Đắk Lắk, Đắk Nông, Gia Lai, Kon Tum. Đông Nam Bộ là vùng trồng cà phê lớn thứ hai Việt Nam, chiếm khoảng 30% diện tích cà phê cả nước. Các tỉnh Đông Nam Bộ có diện tích cà phê lớn nhất là Lâm Đồng, Đồng Nai, Bình Phước.

Tầm quan trọng của cây cà phê

Vai trò kinh tế

Cà phê là một trong những mặt hàng nông sản xuất khẩu quan trọng nhất của Việt Nam. Năm 2022, Việt Nam xuất khẩu 3,5 triệu tấn cà phê, thu về hơn 3,5 tỷ USD. Chiếm 16,6% tổng kim ngạch xuất khẩu nông sản. Cà phê là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, chỉ sau gạo và thủy sản.

Cây cà phê mang lại nguồn thu nhập lớn cho người dân, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn. Ngành cà phê tạo việc làm cho hàng triệu lao động, góp phần xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống của người dân.

Vai trò đối với sức khỏe

Cà phê có chứa chất caffeine, có tác dụng kích thích hệ thần kinh trung ương, giúp tỉnh táo, tập trung, giảm mệt mỏi. Ngoài ra, cà phê còn có thể giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh như bệnh Parkinson, bệnh Alzheimer, bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch.

Vai trò văn hóa

Cà phê là một thức uống phổ biến trên thế giới, được coi là một nét văn hóa đặc trưng của nhiều quốc gia. Tại Việt Nam, cà phê là một trong những thức uống được yêu thích nhất. Là biểu tượng của sự giao lưu, kết nối giữa con người với con người.

Cây cà phê có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế, xã hội và văn hóa của nhiều quốc gia trên thế giới. Cây cà phê góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Nâng cao đời sống của người dân, bảo vệ môi trường sinh thái và phát triển văn hóa.

Giải pháp phát triền bền vững cây cà phê

Cà phê là một trong những cây trồng chủ lực của Việt Nam, mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, diện tích cà phê đang có xu hướng giảm dần. Do nhiều nguyên nhân như: biến đổi khí hậu, sâu bệnh hại, giá cà phê xuống thấp,... Để phát triển bề vũng cây cà phê, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp sau:

Tái canh, ghép cải tạo giống

Hiện nay, diện tích cà phê già cỗi, năng suất thấp ở Việt Nam chiếm khoảng 40%. Do đó, tái canh, ghép cải tạo giống là giải pháp quan trọng nhất để nâng cao năng suất, chất lượng cà phê.

Các giống cà phê mới được nghiên cứu, chọn lọc có nhiều ưu điểm như năng suất cao. Chất lượng tốt, chống chịu sâu bệnh, chịu hạn, chịu rét tốt. Do đó, việc tái canh, ghép cải tạo giống cà phê bằng các giống mới sẽ giúp nâng cao năng suất, chất lượng cà phê. Giảm chi phí sản xuất, tăng thu nhập cho người trồng cà phê.

Tăng cường áp dụng khoa học kỹ thuật

Cà phê là cây trồng có yêu cầu cao về kỹ thuật canh tác. Do đó, việc tăng cường áp dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất cà phê là giải pháp quan trọng để nâng cao năng suất, chất lượng cà phê.

Các biện pháp kỹ thuật cần được áp dụng bao gồm:

• Làm đất kỹ, bón phân cân đối, hợp lý, sử dụng phân hữu cơ để cải thiện độ phì nhiêu của đất.
• Trồng cà phê theo quy trình kỹ thuật, tưới tiêu hợp lý.
• Phòng trừ sâu bệnh kịp thời, hiệu quả.
• Thu hoạch đúng kỹ thuật.

Trồng xen, luân canh cây trồng

Trồng xen, luân canh cây trồng là giải pháp giúp giảm thiểu rủi ro trong sản xuất cà phê. Tăng thu nhập cho người trồng cà phê.

Các loại cây trồng có thể trồng xen, luân canh với cà phê bao gồm: hồ tiêu, sầu riêng, bơ,... Các loại cây này có thể tận dụng đất đai, nguồn nước, giúp tăng thu nhập cho người trồng cà phê.
 

Các bài viết liên quan

• Cà phê nguyên chất là gì? các loại cà phê phổ biến hiện này?
• Văn hóa cà phê 3 miền có gì khác biệt?
• Cà phê giảm cân nào tốt nhất?
• Bã cà phê có tác dụng gì? 
• Cà phê chồn là gì? vì sao giá cà phê chồn lại đắt?
• Cách uống cà phê ngon? thời điểm để uống?
• Cà phê hòa tan sữa đá 3in1 King Cafe